Natuur in je Stad spreekt regel­ma­tig met natuur­hel­den die zich vrij­wil­lig inzet­ten voor de natuur in en rond­om Haar­lem. Deze week is dit Mar­tin van de Pavert, voor­zit­ter van de Ver­e­ni­ging Behoud De Hekslootpolder.

Defen­sie­ge­bied
De Hek­sloot­pol­der is een bij­zon­der natuur­ge­bied, zo ver­telt Mar­tin: “Het gebied kent een rij­ke geschie­de­nis die terug­loopt tot in de Mid­del­eeu­wen. Tot aan 1960 is het een defen­sie­ge­bied geweest. De beton­nen bouw­werk­jes, die vaak wor­den aan­ge­zien als bun­kers, waren eigen­lijk bedoeld als schuil­plek­ken tegen vij­an­de­lijk vuur, kaze­mat­ten. Rond 1880 werd er een aan­vang gemaakt met het bou­wen van for­ten en kaze­mat­ten. Langs de ran­den van de Hek­sloot­pol­der was er dus vol­op acti­vi­teit, maar in het gebied zelf heerste er voor­na­me­lijk rust. Er werd toen­ter­tijd met een pas­ser een cir­kel gete­kend in het gebied: daar mocht niet wor­den gebouwd. Dit was de zoge­naam­de ‘ver­bo­den kring’ of het schoots­veld. De Hek­sloot­pol­der is dus eigen­lijk altijd een natuur­ge­bied geweest. Defen­sie hief het ver­de­di­gings­ge­bied pas in 1960 op.”

Ver­de­di­gen
Maar ondanks de rust, bete­kent het niet dat er niet ver­de­digd hoeft te wor­den, aldus Mar­tin: “De Ver­e­ni­ging Behoud De Hek­sloot­pol­der is in april 1985 opge­richt en we zijn vaak in strijd geweest met groe­pen die wil­den bou­wen of een weg of (Schoter)brug aan wil­den leg­gen. We moe­ten er veel voor doen om het gebied te behou­den zoals het is, bouw- en ande­re plan­nen lig­gen altijd op de loer. Wij geven o.a. voor­lich­ting over de Hek­sloot­pol­der, bren­gen boe­ken uit en spre­ken over de waar­de van het gebied. Boe­ren zijn onze vrien­den en vij­an­den. Het komt regel­ma­tig voor dat we met hen in gesprek moe­ten. Bij­voor­beeld omdat ze een laser­sys­teem heb­ben geplaatst dat alle vogels weg­jaagt. Ook heb­ben we een oor­logs­kas, met een bud­get daar­in om rechts­za­ken aan te gaan, indien nodig. Geluk­kig is het nooit zover gekomen.”

Eiland­jes en toezicht
Het is een geva­ri­eerd ter­rein, zegt Mar­tin: ”Met een groot­te van 160 hec­ta­re valt er flink wat te bele­ven. Zo leven er meer dan 150 vogel­soor­ten in het natuur­ge­bied en zijn er veel soor­ten vis­sen en insec­ten te ont­dek­ken. Voor de waad­vo­gels heb­ben we een plas­je laten gra­ven met twee eiland­jes erin. Je vindt ver­schil­len­de gebie­den bin­nen het natuur­ge­bied: veen­wei­de, plas­dras-gebie­den (in de win­ter onder water, in de zomer droog) en een klutenplas.
Hij ver­volgt: “Op dit moment heb­ben we veel last van vos­sen en plaat­sen we vos­sen­ras­ters om te voor­ko­men dat ze het gebied ingaan. Zelf heb ik dage­lijks uit­zicht op de Hek­sloot­pol­der en loop ik er mini­maal twee keer per week door­heen. Door­dat we veel leden heb­ben, gemid­deld zo’n 1200, is er eigen­lijk altijd wel toe­zicht op het gebied. Er wordt bij­voor­beeld mel­ding gedaan als er een plas erg laag staat of als er ande­re din­gen opval­len. Ook is de vogel­kijk­hut een keer of drie in de brand gesto­ken. Geluk­kig krij­gen we sup­port uit fond­sen of het recre­a­tie­schap Spaarn­wou­de en staat er inmid­dels een nieu­we, meer huf­ter­proof versie.”

In de wachtstand
Wat we eigen­lijk doen is de natuur in een wacht­stand zet­ten, ver­telt hij: “Alles wat je ziet in de natuur is kunst; we heb­ben het naar onze hand gezet. Als je bij­voor­beeld over het stuk­je veen­wei­de loopt in de Hek­sloot­pol­der is het net als­of je over een spons loopt. Je komt er nog orchi­dee­ën en munt tegen. Maar als we dit niet bewust mana­gen en de natuur zijn gang laat gaan, is er uit­ein­de­lijk over­al bos.”

Ver­liefd
Als gebo­ren Alkmaar­der en geto­gen Amster­dam­mer is hij niet direct opge­groeid met de natuur, zegt Mar­tin: “De natuur trok me wel altijd aan. Zeker toen we in Alkmaar woon­den, was ik veel in de bos­sen te vin­den. In Haar­lem werd ik ver­liefd op het Hek­sloot­pol­der-gebied. Mijn kin­de­ren zijn opge­groeid met het uit­zicht en de koe­tjes: ik kan er uren over vertellen.”

Lid wor­den?
Ook lid wor­den van de Ver­e­ni­ging Behoud De Hek­sloot­pol­der? Voor 5 euro per jaar ben je al lid en de rest van het gezin betaalt maar 1 euro per jaar. Kijk voor meer info op: www.hekslootpolder.nl.

De Ver­e­ni­ging Behoud Hek­sloot­pol­der is ook altijd op zoek naar enthou­si­as­te vrij­wil­li­gers. Zie hier een over­zicht van de open­staan­de vacatures.

Meer inter­views en ande­re arti­ke­len over de natuur lezen? Zie onze web­si­te: www.natuurinjestad.nl.