Van april tot okto­ber staat het werk van Mar­jo­lein de Klerk, mede­wer­ker bij NME (Natuur en Mili­eu Edu­ca­tie) Haar­lem, hele­maal in het teken van de school­tui­nen. Dan maakt ze kin­de­ren van de basis­school enthou­si­ast voor de moes­tuin en geeft ze les over de duur­za­me aspec­ten daar­van. ‘We zaai­en, plan­ten, stek­ken, schof­fe­len, pluk­ken, oog­sten en eten. Zo’n uur­tje les is eigen­lijk veel te kort!’

Ieder jaar van april tot eind sep­tem­ber krij­gen 1200 leer­lin­gen van groep 6 en 7 weke­lijks een uur les op de school­tuin. Daar heb­ben ze alle­maal een eigen tuin­tje van 1 bij 5,5 meter. Haar­lem kent vier school­tuin­com­plexen, waar naast al die scho­lie­ren ook nog eens tach­tig vrij­wil­li­gers actief zijn. De coör­di­na­tie van deze tui­nen ligt bij NME, het cen­trum voor edu­ca­tie over natuur, mili­eu en duurzaamheid.

School­tui­nen
NME zit aan de Kle­ver­laan mid­den in het stads­groen en omge­ven door de Haar­lem­mer Kweek­tuin, natuur­speel­tuin en het Kweek­ca­fé. Mar­jo­lein: “Zo’n twee jaar ben ik nu mede­ver­ant­woor­de­lijk voor de school­tui­nen. Weke­lijks geef ik zeven les­sen en ben ik aan­spreek­punt voor de vrij­wil­li­gers. Zo leuk om kin­de­ren iets te leren over waar hun voed­sel van­daan komt.” Mar­jo­lein bena­drukt dat de school­tui­nen niet kun­nen bestaan zon­der al die enthou­si­as­te vrij­wil­li­gers. “In weer en wind staan ze daar elke week weer. Samen heb­ben ze zoveel ken­nis en erva­ring. Weten alles over tui­nie­ren, stek­ken, com­pos­te­ren of hoe je bij­voor­beeld een wor­men­ho­tel maakt.”

Duur­zaam­heid centraal
“Een moes­tuin is heel duur­zaam. Alle oogst komt van dicht­bij! Het is dus niet nodig om groen­te uit ver­re lan­den te kopen. Snij­biet, sla, radijs, wor­tels, cour­get­te; de kin­de­ren telen het zelf en het gaat alle­maal mee naar huis. Soms zien ze dat de vorm niet gelijk is aan een pro­duct in de super­markt, denk aan de ‘bui­ten­been­tjes’ — groen­te in ‘gek­ke vor­men’. Ter­wijl de smaak het­zelf­de is, mis­schien nog wel beter. Hoog­te­punt van de school­tuin­les­sen zijn de soep- en krui­den­bo­ter­les. We koken met groen­ten van eigen tuin en dan ruikt het heer­lijk op het school­tuin­com­plex. Van ouders horen we: ‘Dat eten ze thuis nooit!’ Tja, als je het zelf onder­hou­den en geoogst hebt, gel­den er ande­re regels.”

Tas­jes van t‑shirts
“Plas­tic tas­jes weren we zoveel moge­lijk op de tuin. Bij de intro-les op school ver­tel­len we altijd hoe je van oude T‑shirts heel gemak­ke­lijk duur­za­me tas­jes kunt maken. Er zijn al veel leu­ke cre­a­ties voor­bij­ge­ko­men! Ook sti­mu­le­ren we de kin­de­ren min­der vlees te eten. Bij­voor­beeld door te ver­tel­len dat weke­lijks één dag zon­der vlees gelijk staat aan een gloei­lamp een jaar lang dag en nacht laten branden.”

Over­ge­ble­ven groente
“De groen­te die aan het ein­de van het sei­zoen over­blijft, gooi­en we niet weg. We bren­gen het bij­voor­beeld naar onze stads­boer­de­rij. Ook is er al eens een aan­tal krat­ten met snij­biet en cour­get­te naar de Voed­sel­bank gegaan. De oogst was zo groot, dat het te veel werd. Zo krijgt het toch een pri­ma bestemming.”

Dit arti­kel inclu­sief foto is door­ge­plaatst met toe­stem­ming van de web­si­te van
Gemeen­te Haarlem.