Brons­tijd: in de herfst slaat het hoofd van menig man­ne­tjes­hert op hol en dat bete­kent een hoop onrust en kabaal in het bos. Wat is de brons­tijd pre­cies? En wat kun je er van mer­ken tij­dens een bos­wan­de­ling? Ont­dek het hier!

Bron­sti­ge mannetjesherten
In sep­tem­ber start de brons­tijd en die loopt door tot in okto­ber. Hoe de brons­tijd pre­cies valt, hangt af van het weer en de tem­pe­ra­tuur op dat moment. De man­ne­lij­ke edel­her­ten gaan nu flink aan de slag om indruk te maken op de dames­her­ten, ook wel ‘hin­den’ genoemd. De hin­den zijn tij­dens de bron­sti­ge peri­o­de klaar voor bevruch­ting en op zoek naar de meest geschik­te partner.

Bur­len
De natuur zorgt ervoor dat een man­ne­tjes­hert in het najaar indruk kan maken op de vrouw­tjes. Niet alleen groei­en de haren om zijn nek, waar­door hij gro­ter en ster­ker lijkt, ook zijn keel­gat wordt gro­ter. En dat helpt hem weer bij het brul­len. Brul­len is een manier om indruk te maken en wordt ook wel ‘bur­len’ genoemd. De man­nen nemen het tegen elkaar op en dege­ne die het hard­ste burlt, krijgt de hin­de en mag met haar paren. Door te bur­len geeft een man­ne­tje bin­nen een groep ook aan dat hij de baas is.

Vech­ten
Het komt regel­ma­tig voor dat de strijd om een hin­de niet wordt gewon­nen door te bur­len. Hoe los­sen de man­ne­tjes dat op? Vaak door te vech­ten. De her­ten staan dan tegen­over elkaar en pro­be­ren, met hun gewei, de ander ach­ter­uit te duwen. Dege­ne die het minst sterk blijkt, ver­liest en druipt af. Het gevecht heeft als doel te kun­nen paren. De her­ten doen elkaar tij­dens het gevecht, geluk­kig, meest­al geen pijn.

Brons­tijd meemaken
Wil je de brons­tijd ook een keer van dicht­bij mee­ma­ken? Ga dan lek­ker vaak het bos in, voor­al in sep­tem­ber en oktober.

Tips:

  • Brons­tijd op de Velu­we. Dit is in de vroe­ge herfst een ide­a­le plek om bron­sti­ge her­ten te spot­ten. Er wor­den hier zelfs spe­ci­a­le toch­ten geor­ga­ni­seerd. En die zijn zo popu­lair, dat de mees­ten snel vol zit­ten. Kijk voor meer info: staatsbosbeheer.nl/bronst.
  • Hier kun je al excur­sies tij­dens brons­tijd reser­ve­ren voor in 2020: viaquidam.nl
  • Naast de Velu­we is ook de Oos­ter­vaar­der­plas­sen een plek waar je dit herfst­spek­ta­kel kunt meemaken.
  • Dich­ter in de buurt voor Haar­lem­mers zijn de Amster­dam­se Water­lei­ding­dui­nen. Volg een van de mooie wan­del­rou­tes en kijk wat je onder­weg tegenkomt.
  • Ook in het Nati­o­naal Park Zuid-Ken­ne­mer­land zijn de edel­her­ten actief. En mocht je ze niet zien, dan kun je daar altijd ook wisen­ten spot­ten.
  • Ga vroeg in de och­tend of juist vlak voor zons­on­der­gang op pad. Dan is het vaak rus­tig in het bos en is de kans gro­ter dat je de her­ten hoort en/of ziet.

Kort­om…
Het is een roe­ri­ge en opwin­den­de tijd voor de her­ten in het bos. De brons­tijd is maar kort en erg bij­zon­der om mee te maken. Na het paren keert de rust weer terug en gaan alle her­ten weer hun eigen, gemoe­de­lij­ke gan­ge­tje. En dan is het wach­ten nu op de klei­ne baby her­tjes die in mei en juni wor­den geboren!

Foto’s delen
Ben je getui­ge geweest van her­ten tij­dens de brons­tijd? Deel je foto of video met Natuur in je Stad en de rest van Haar­lem. Dit kan op onze soci­al media of door te mai­len naar: info@natuurinjestad.nl.

Natuur in je stad is een ini­ti­a­tief van Spaar­ne­lan­den, in opdracht van de gemeen­te Haar­lem. Er leeft meer in Haar­lem dan je denkt!