Win­ter­slaap egels

Veel egels (Latijn­se naam: Erina­ceus euro­pa­eus) zijn eind 2019 al op zoek gegaan naar een geschikt plek­je om hun win­ter­slaap te hou­den. Ze zoe­ken dan naar een knus hol­le­tje, dat bedekt is met een dik­ke laag bla­de­ren. Op die manier heb­ben ze een zacht ‘bed­je’, waar ze hun lan­ge win­ter­slaap pri­ma vol­hou­den. De win­ter­slaap van een egel kan wel vijf tot zes maan­den duren. De mees­te egels ver­dwij­nen eind novem­ber in hun hol­le­tjes en wor­den pas wak­ker rond eind april.

In het lichaam van de egel gebeurt er van alles tij­dens het overwinteren:

  • Zijn adem­ha­ling ver­traagd en is een stuk langzamer;
  • Ook de hart­slag daalt;
  • De lichaams­tem­pe­ra­tuur daalt met soms wel 30 graden.
  • Hij ver­liest aar­dig wat gewicht tij­dens de win­ter­slaap. Vaak wel 25% (bron: Egel­be­scher­ming Neder­land).

Dit alles om zoveel moge­lijk ener­gie te spa­ren. De egel gaat eigen­lijk in een soort ‘stand-by-modus’.

Waar­om overwinteren?

De reden dat egels een win­ter­slaap hou­den is sim­pel: omdat er in de win­ter niet genoeg voed­sel te vin­den is.

Eten tij­dens de winter

Egels heb­ben in de maan­den voor hun win­ter­slaap al een flin­ke voor­raad aan eten opge­sla­gen in hun lichaam; zoge­naam­de vet­re­ser­ves. Ze eten veel wor­men, insec­ten, klei­ne knaag­die­ren en week­die­ren, zoals slak­ken. In de win­ter­slaap wor­den deze reser­ves lang­zaam opge­bruikt. Net zolang tot­dat het voor­jaar is en de egels weer wak­ker wor­den. Hon­ge­rig en uit­ge­rust gaat hij nu op zoek naar eten. Geluk­kig is vol­op eten te vin­den in het voor­jaar en zal hij snel weer op zijn oude gewicht zijn.

Han­dig voor de natuur

Egels zijn erg nut­ti­ge dier­tjes. Niet alleen eten ze insec­ten en slak­ken op, ook regen­wor­men en rest­jes groen­te en fruit lust hij graag. Ze leven in tui­nen, maar je komt ze ook tegen in het bos of park. Veel zul je ze over­dag helaas niet zien: de egel is voor­al actief in de nacht.

Door o.a. ver­ste­de­lij­king, de aan­leg van wegen en land­bouw wordt het leef­ge­bied van de egel steeds klei­ner. Ook is er meer sterf­te door ziek­te en onge­luk­ken op de weg. In Neder­land is de egel dan ook een bescherm­de dier­soort. Je mag ze niet mee naar huis nemen, doden of hun rust verstoren.

Tips

Heb jij (sla­pen­de) egels en/of egel­kas­ten in je tuin? Let dan op de vol­gen­de zaken:

  • Laat de egel­kas­ten zoveel moge­lijk met rust, zeker in de win­ter. Wak­ker wor­den uit een win­ter­slaap kost de egel veel ener­gie. Zoveel zelfs dat er een kans is dat hij de win­ter niet over­leeft op zijn opge­bouw­de vetreserves.
  • Let op het gebruik van che­mi­sche mid­de­len om onge­dier­te te bestrij­den in de tuin. Ook egels ade­men dit moge­lijk in en kun­nen daar­door sterven.
  • Zorg voor een door­gang in de tuin. Egels heb­ben niet genoeg aan één tuin als leef­ge­bied. Door een door­gang te maken, laat je de weg vrij en kun­nen ze lek­ker vrij­uit tui­nen ‘hop­pen’.
  • Vind je een wak­ke­re egel in de win­ter? Dan is de kans groot dat er iets mis is. Neem con­tact op met stich­ting Egel­op­vang Haar­lem.

Over Natuur in je Stad

Natuur in je stad is een ini­ti­a­tief van Spaar­ne­lan­den, in opdracht van de gemeen­te Haar­lem. Ons doel is om alle bij­zon­de­re plan­ten en die­ren in de stad te bescher­men én te laten groei­en. En zo een groe­ne stad te cre­ë­ren, voor ons allemaal.